กรมการค้าต่างประเทศ ชี้ ผลผลิตข้าวและน้ำตาลยังเพียงพอต่อตลาด ถั่วเหลืองและข้าวโพดต้องนำเข้าเพิ่ม
นายรณรงค์ พูลพิพัฒน์ อธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ เปิดเผยว่า กรมการค้าต่างประเทศ ส่งผู้แทนเข้าร่วมประชุมคณะกรรมการสำรองอาหารเพื่อความมั่นคงแห่งภูมิภาคอาเซียน ครั้งที่ 44 (The 44th ASEAN Food Security Reserve Board Meeting) ระหว่างวันที่ 5–6 มิถุนายน 2567 ณ เมืองวังเวียง สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว ซึ่งเป็นเจ้าภาพจัดการประชุม
ในปีนี้ประเทศสมาชิกอาเซียนรายงานข้อมูลเกี่ยวกับผลผลิต การบริโภค การค้า และปริมาณสำรองของอาหารสำคัญ 4 ชนิด ได้แก่ ข้าว ข้าวโพด น้ำตาล และถั่วเหลือง เพื่อประเมินสถานการณ์อาหารในภูมิภาคอาเซียน โดยในปี 2567 คาดการณ์ผลผลิตข้าวรวมของอาเซียนจะเพิ่มขึ้น เนื่องจากประเทศผู้ผลิตข้าวหลัก เช่น เวียดนาม และเมียนมา มีผลผลิตเพิ่มขึ้น ขณะที่ไทยจะมีผลผลิตข้าวลดลงเล็กน้อยประมาณร้อยละ 5 เนื่องจากปัญหาภัยแล้ง คาดการณ์ผลผลิตน้ำตาลในอาเซียนลดลงเนื่องจากประเทศผู้ผลิตรายใหญ่ เช่น ไทย อินโดนีเซีย กัมพูชา และฟิลิปปินส์ มีผลผลิตลดลง อย่างไรก็ดี
ในภาพรวมอาเซียนยังคงมีผลผลิตข้าวและน้ำตาลเพียงพอต่อความต้องการบริโภคและส่งออกไปทั่วโลก ขณะที่ยังต้องพึ่งพาการนำเข้าถั่วเหลืองและข้าวโพด เนื่องจากมีผลผลิตไม่เพียงพอต่อความต้องการบริโภคในภูมิภาค โดยคาดว่าในปี 2567 อาเซียนจะนำเข้าถั่วเหลืองและข้าวโพดเพิ่มขึ้นประมาณ ร้อยละ 5.91 และ ร้อยละ 0.97 ตามลำดับ
นอกจากนี้ ในปีนี้ที่ประชุม AFSRB ได้หารือเกี่ยวกับความท้าทายที่ประเทศสมาชิกฯ กำลังเผชิญในปัจจุบัน ไม่ว่าจะเป็นการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่ส่งผลกระทบต่อผลผลิตสินค้าอาหารหลักในหลายประเทศ ราคาปัจจัยการผลิตสินค้าเกษตรที่เพิ่มสูงขึ้น ความผันผวนของต้นทุนในห่วงโซ่อุปทาน รวมถึงการใช้มาตรการการค้า ซึ่งล้วนแต่เป็นอุปสรรคต่อการสร้างความมั่นคงทางอาหาร
ทั้งนี้ ที่ประชุมฯ เห็นควรให้มีการศึกษาวิเคราะห์บทบาทและความสำคัญของอาเซียนในระบบอาหารโลก เพื่อเตรียมความพร้อมรับมือกับปัญหาความมั่นคงทางอาหารในภูมิภาค โดยเห็นควรให้ขอความช่วยเหลือด้านเทคนิคและงบประมาณจากองค์กรที่มีความเชี่ยวชาญในการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลเชิงลึก เพื่อใช้เป็นข้อมูลในการจัดทำแนวทางการแก้ปัญหาเสนอต่อที่ประชุมเจ้าหน้าที่อาวุโสของการประชุมรัฐมนตรีอาเซียนด้านเกษตรและป่าไม้ต่อไป
นายรณรงค์ กล่าวเพิ่มเติมว่า คณะกรรมการสำรองอาหารเพื่อความมั่นคงแห่งภูมิภาคอาเซียน (AFSRB) จัดตั้งขึ้นภายใต้ความตกลงว่าด้วยการสำรองอาหารเพื่อความมั่นคงแห่งภูมิภาคอาเซียนที่ลงนามเมื่อปี 2522 มีวัตถุประสงค์หลักเพื่อรักษาเสถียรภาพและความมั่นคงทางอาหารภายในภูมิภาค ซึ่งประเทศสมาชิกจะประชุมร่วมกันเป็นประจำทุกปี เพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูลและประเมินสถานการณ์อาหารของภูมิภาคอาเซียนและของโลก ตลอดจนติดตามความคืบหน้าการดำเนินโครงการต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง โดยในปี 2568 มาเลเซียจะเป็นเจ้าภาพการจัดประชุมครั้งต่อไป