กระทรวง อว. เชื่อมเครือข่ายสถาบันการศึกษาขับเคลื่อนนวัตกรรมลดเหลื่อมล้ำสังคม
ส่ง “220 นวัตกรรม” ช่วยประชาชน 44 จังหวัด ยกคุณภาพชีวิตได้กว่า 1.1 แสนคน
กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) โดยสำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ (องค์การมหาชน) หรือ NIA เคลื่อนทัพนวัตกรรมเพื่อสังคมร่วมกับเครือข่ายและหน่วยขับเคลื่อนนวัตกรรมเพื่อสังคม 10 แห่งทั่วประเทศ โดยมีเป้าหมายในการสร้างนวัตกรด้านสังคมผ่านการบ่มเพาะและให้คำปรึกษาภายใต้ระบบพี่เลี้ยง เพื่อผลักดันแนวคิดสู่ต้นแบบหรือโครงการนำร่องเป็นผลงานนวัตกรรมเพื่อสังคมที่สร้างผลกระทบเชิงสังคมได้อย่างเป็นรูปธรรมในพื้นที่เป้าหมาย และสามารถพัฒนาเศรษฐกิจ สังคม และชุมชน ด้วยการนำนวัตกรรมไปแก้ปัญหาด้านสังคมและสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน โดยจากการดำเนินงานของ NIA สามารถสร้างนวัตกรทางสังคมจากกิจกรรมสร้างระบบนิเวศ จำนวน 1,389 คน และพัฒนาผลงานนวัตกรรมเพื่อสังคมที่สามารถนำไปใช้งานได้จริงในพื้นที่ จำนวน 220 ผลงาน ครอบคลุม 44 จังหวัด และมีผู้ได้รับประโยชน์จากผลงานนวัตกรรมเพื่อสังคม 117,410 คน และสามารถสร้างผลตอบแทนทางสังคมเชิงพื้นที่ ได้กว่า 3.25 เท่า
ศาสตราจารย์พิเศษ ดร.เอนก เหล่าธรรมทัศน์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) ได้มอบหมายให้สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ (องค์มหาชน) หรือ NIA ดำเนินการบริหารและจัดการทุนในการสร้างและใช้องค์ความรู้ เทคโนโลยี และนวัตกรรมเพื่อสร้างความเข้มแข็งของเศรษฐกิจและสังคมท้องถิ่น โดยเฉพาะอย่างยิ่งเศรษฐกิจฐานรากและชุมชนนวัตกรรมเพื่อลดความเหลื่อมล้ำ ภายใต้ “โครงการพัฒนาธุรกิจนวัตกรรมเพื่อสังคมและชุมชน” ซึ่งเป็นโครงการ flagship สำคัญ โดยมีตัวชี้วัดหนึ่งคือ การนำผลงานนวัตกรรมด้านสังคมไปใช้งานในชุมชนหรือพื้นที่เป้าหมาย เพื่อเพิ่มขีดความสามารถของชุมชน ท้องถิ่นในการพัฒนาศักยภาพ การพึ่งตนเองและ การจัดการตนเองบนฐานปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
ตัวอย่างผลงานนวัตกรรมเพื่อสังคมที่เกิดขึ้นในปีที่ผ่านมา เช่น
“หนังสือเงียบจากผ้าทอ: Bloom Quiet Book” จากชมรมบูรณาการคนพิการอย่างยั่งยืน จังหวัดพิษณุโลก ร่วมกับหน่วยขับเคลื่อนนวัตกรรมเพื่อสังคมประจำภาคเหนือตอนล่าง โดยเป็นหนังสือที่ทำจากผ้า ด้านในประกอบด้วยกิจกรรมการเรียนรู้ผ่านการเล่น มีการออกแบบที่เน้นการเสริมพัฒนาการทั้งด้านร่างกาย สติปัญญา อารมณ์ และสังคม ผ่านเทคโนโลยี AR ที่จะช่วยเสริมสร้างความรู้ที่สมจริงมากขึ้น ทำให้ชมรมซื้อผ้าทอมือจากกลุ่มทอผ้าบ้านน้อยมีรายได้เพิ่มขึ้น 12% เกิดการจ้างงานผู้พิการ ผู้ดูแลผู้พิการ ผู้ว่างงานจากวิกฤตโควิดมากกว่า 160 คน และมีรายได้เพิ่มมากกว่า 5,000 บาท/เดือน
“รถพุ่มพวงผักปลอดสารพิษ” จากหน่วยขับเคลื่อนนวัตกรรมเพื่อสังคมประจำภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่าง ที่นำเทคโนโลยีสารสนเทศมาใช้ เช่น การสั่งจองล่วงหน้าทางออนไลน์ ระบบสมาชิก ตารางการเดินรถ ระบบการจัดการสินค้า และการรวบรวมสินค้าเกษตรในพื้นที่จังหวัดอุบลราชธานีมาจำหน่าย ซึ่งมีเกษตรกรและร้านค้าได้รับประโยชน์จำนวน 30 ราย ประชาชนได้บริโภคอาหารที่ปลอดภัยและดีต่อสุขภาพ
“ชุดวาดเขียนสำหรับเด็กตาบอด: เล่นเส้น” จากหน่วยขับเคลื่อนนวัตกรรมเพื่อสังคมประจำภาคกลาง ที่ใช้เส้นไหมพรมในการสร้างเส้นนูนที่เด็กสามารถสัมผัสได้ทันทีที่วาด ซึ่งได้ดำเนินการในโรงเรียนสอนคนตาบอด
