“กินสมุนไพรพื้นบ้าน” ศาสตร์แพทย์แผนไทย แก้อาการนอนไม่หลับ
สรรพคุณของสมุนไพรไทยนั้น มีด้วยกันหลายอย่าง หนึ่งในนั้นคือแก้อาการนอนไม่หลับ ซึ่งสาเหตุของการไม่อยากข่มตานอนนั้น เกิดได้จากหลายสาเหตุทั้งเรื่องช่วงวัย เช่น ผู้สูงวัยที่มักจะนอนน้อย และตื่นตั้งแต่เช้าตรู่ เนื่องจากฮอร์โมนเพศในร่างกาย เช่น ฮอร์โมนเมลาโทนินลดลงตามอายุที่เพิ่มขึ้น และส่งผลกระทบต่อวงจรการนอนที่น้อยลง หรือคนวัยหนุ่มสาวที่มีภาวะเครียดจากการทำงาน การใช้ชีวิต หรือแม้แต่การท่องโลกโซเชียล ที่กระทบต่อจิตใจทำให้นอนไม่หลับ เพราะกังวลหรือคิดเกี่ยวกับสิ่งที่ได้พบเห็น งานนี้สมุนไพรจึงเข้ามาเป็นผู้ช่วย ในการรับมือกับอาการนอนไม่หลับดังกล่าวได้ทางหนึ่ง
The Reporters ได้สอบถามไปยัง “ภญ.ดร.สุภาภรณ์ ปิติพร” เลขาธิการมูลนิธิ รพ.เจ้าพระยาอภัยภูเบศร ให้ข้อมูลเกี่ยวกับสมุนไพร ที่มีสรรพคุณแก้อาการนอนไม่หลับ ทั้งในรูปแบบของการใช้ดอกและรากและใบ เพื่อช่วยให้นอนหลับดี หากดูแลสุขภาพด้วยสมุนไพรอย่างสม่ำเสมอ เนื่องจากยังมีข้อดีในแง่ของการไม่มีสารเคมีตกค้างในร่างกาย ที่สำคัญสามารถปลูกไว้ใช้ได้เอง อีกทั้งสมุนไพรบางชนิด จัดอยู่ในกลุ่มของดอกไม้ที่ให้กลิ่นหอม ที่ไม่เพียงช่วยแก้ปัญหาเรื่องการนอน แต่ยังสามารถประดับบ้านได้อีกด้วย
ภญ.ดร.สุภาภรณ์ ให้ข้อมูลว่า “นอกจากการปรับไลฟ์สไตล์ ที่ทำให้การนอนหลับดีขึ้น ทั้งการลดการดูโซเชียลก่อนเข้านอนเป็นเวลา 30 นาที -1 ชั่วโมง เพราะแสงสีฟ้าที่มากับหน้าจอ อุปกรณ์สมาร์ทโฟนนั้น เป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้นอนไม่หลับ หรือกระตุ้นให้สมองตื่นอยู่ตลอดเวลา รวมการปรับสิ่งแวดล้อมภายในห้องนอนให้น่านอน เช่น การไม่วางทีวีไว้ในห้องนอน และมีม่านบังแสงเพื่อให้เหมาะ กับสภาพการเข้านอนฯลฯ นอกจากนี้สมุนไพรที่มีกลิ่นหอม ยังช่วยให้นอนหลับนั้นได้ดีเช่นกัน ทั้งนี้ให้นำ “ดอกมะลิและดอกสายน้ำผึ้งตากแห้ง” และนำมาต้มดื่มในอัตราส่วน ดอกมะลิและดอกสายน้ำผึ้งตากแห้งรวมกัน 1 กำมือ ต่อน้ำ 1 ลิตร จากนั้นรอให้น้ำต้มสมุนไพรให้เดือด และให้เหลือน้ำเพียงครึ่งเดียว และนำมาดื่มวันละ 3 เวลาในปริมาณครึ่งแก้ว โดยดื่มหลังอาหาร ก็จะช่วยทำให้นอนหลับดี”
ส่วนดอกไม้ที่มีสันสวยงามอย่าง “ดอกพวงชมพู” ก็มีสรรพคุณเป็นยากล่อมประสาท ซึ่งช่วยทำให้นอนหลับได้ดีขึ้น โดยนำรากหรือเถาของดอกพวงชมพู มาต้มในน้ำเดือด โดยใช้อัตราส่วนเดียวกัน คือ รากหรือเถาของดอกพวงชมพู 1 กำมือ ต่อน้ำ 1 ลิตร ต้มให้น้ำเหลือเพียงครึ่งเดียวกัน จากนั้นนำมาดื่มก่อนเข้านอน สำหรับบ้านใครที่ปลูก “ต้นทองหลาง” ไม้มงคลที่เชื่อกันว่าสามารถนำโชคลาภมาให้ผู้ปลูกนั้น แนะนำให้นำใบของต้นทองหลางที่ตากแห้ง มาต้มในน้ำเดือดในอัตราส่วน ใบทองหลางตากแห้ง 1 มือ และน้ำ 1 ลิตร จากนั้นต้มน้ำให้เหลือเพียงครึ่งเดียวจึงนำมาดื่ม ทั้งนี้ให้ดื่มวันละ 3 เวลาหลังอาหาร นอกจากนี้ “ดอกกะทกรก” ที่ชาวบ้านนิยมปลูกไว้ข้างรั้ว ก็สามารถนำต้มดื่มเป็นชาดอกกะทกรก โดยการนำดอกกะทกรก 1 กำมือ ต้มกับน้ำ 1 ลิตร โดยให้น้ำเหลือเพียงครึ่งเดียว และดื่ม 1 แก้วก่อนนอน ก็จะทำให้หลับสบายขึ้น เนื่องจากการวิจัยในหนูทดลองพบว่า พบสารเบนโซฟลาโวนอยด์ ที่มีฤทธิ์คลายความกังวลในหนูทดลอง ซึ่งช่วยยับยั้งการทำงานของเซลล์ประสาท และช่วยให้สมองเกิดความผ่อนคลาย หรือลดความกังวลได้
ไล่มาถึงการผสมผสานสมุนไพรด้วยกัน 4 ชนิด ที่มีสรรพคุณช่วยให้นอนหลับได้ดี ได้ “รากชะพลู-ใบกัญชา-หญ้าแห้วหมู-สมอไทย” มาต้มรวมกันในอัตราส่วนสมุนไพรทั้ง 4 ชนิด 1 กำมือ และน้ำ 1 ส่วน จากนั้นเคี้ยวจนกระทั่งเหลือน้ำเพียงครึ่งหนึ่ง นำมาดื่มวันละ 1 แก้วก่อนเข้านอน จะช่วยนอนหลับได้ดี ที่สำคัญไม่ต้องกังวลเรื่องความเมาใบกัญชา เพราะสารเมานั้นจะไม่สามารถละลายในน้ำได้
ส่วนบ้านที่ปลูกต้นขี้เหล็กไว้ สามารถนำมาทำ “แกงขี้เหล็ก” เนื่องจากขี้เหล็กจะมีสารบาราคอล (barakol) ซึ่งมีคุณสมบัติคลายเครียดสูง ช่วยทำให้นอนหลับได้ดี ดังนั้นก่อนเข้านอน แนะนำให้บริโภคเมนูนี้ ในส่วนของผักพื้นบ้านอย่างผักกระถินนั้น ก็สามารถเป็นยานอนหลับได้เช่นเดียวกัน โดยนำ “เมล็ดกระถินแก่จัดมาคั่ว”และนำมาบดให้ละเอียด จากนั้นชงน้ำดื่มในปริมาณ 1 ช้อนโต๊ะ และดื่มครึ่งแก้วก่อนเข้านอน ก็ช่วยทำให้นอนหลับดี เพราะเมล็ดกระถินนั้นเป็นยาคลายเครียดที่ดี
สำหรับผู้ที่ไม่ต้องการกินยาแผนปัจจุบัน เพื่อรักษาอาการนอนไม่หลับ ที่อาจทิ้งสารเคมีปนเปื้อนในร่างกาย ดังนั้นสมุนไพรไทยช่วยให้นอนหลับสบาย ก็ถือเป็นทางเลือกในการดูแลสุขภาพอย่างหนึ่งว่าไหมคะ
