เตือนผู้มีประวัติโรคภูมิแพ้ หอบหืด หลีกเลี่ยงรับประทานแมลงทอด

นพ.วิทิต สฤษฎีชัยกุล รองเลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา เตือน ผู้มีประวัติโรคภูมิแพ้หรือหอบหืด ควรหลีกเลี่ยงการรับประทานแมลงทอด ที่อาจก่อให้เกิดอาการแพ้รุนแรงจากฮีสตามีน ที่พบในแมลง เช่น ดักแด้ หนอนไหม ตั๊กแตนแคระ หนอนไม้ไผ่ แมงดานา และจิ้งหรีด เป็นต้น เนื่องจากมีอุทธาหรณ์ โดยผู้รับประทานแมลงทอดแล้ว เกิดอาการแพ้รุนแรง เกือบเอาชีวิตไม่รอด สำหรับคนทั่วไปที่ปกติ สามารถบริโภคผลิตภัณฑ์แมลงได้ แต่ควรสังเกตตนเอง พร้อมแนะรับประทานแมลงอย่างปลอดภัย เลือกซื้อจากแหล่งผลิต หรือจำหน่ายที่ถูกสุขลักษณะ และปรุงให้สุกก่อนรับบริโภค

นพ.วิทิต เปิดเผยว่า “ตามที่มีผู้รับประทานแมลงทอด แล้วเกิดอาการแพ้รุนแรง นั้น สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) มีความห่วงใย เนื่องจากกระแสความนิยมรับประทานแมลง มีเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ และมีรายงานว่าแมลงรับประทานได้ เนื่องจากอุดมไปด้วยคุณค่าทางโภชนาการ มีกรดไขมันที่ดี และเป็นประโยชน์ต่อร่างกาย โดยแมลงที่นิยมรับประทาน เช่น ดักแด้ หนอนไหม ตั๊กแตนแคระ หนอนไม้ไผ่ แมงดานา และจิ้งหรีด เป็นต้น แต่อาจทำให้ผู้บริโภคมีความเสี่ยงจากการรับประทานแมลง เช่น การแพ้จากฮีสตามีน (Histamine) แม้ว่าได้รับในปริมาณเพียงเล็กน้อยร่างกายอาจตอบสนองเร็วกว่าคนอื่น ทำให้มีอาการผิวหนังอักเสบ มีผื่นคัน ชาหรือคันบริเวณริมปาก ปวดท้อง คลื่นไส้อาเจียน หอบหืด หรืออาจถึงขั้นเป็นอันตรายต่อชีวิต”

สำหรับปริมาณฮีสตามีนที่พบในดักแด้ หนอนไหม อาจมากถึง 875 มิลลิกรัม/กิโลกรัม หรือถ้าอาหารนั้นมีการปนเปื้อนแบคทีเรียบางชนิด ที่สามารถเปลี่ยนกรดอะมิโนฮีสติดีน ไปเป็นฮีสตามีนได้ นอกจากนี้ยังมีความเสี่ยงจากสารกำจัดศัตรูพืช เช่น อาจพบสารกลุ่มคาร์บาเมต ในตั๊กแตนทอด ซึ่งอาการขึ้นอยู่กับความรุนแรงของการเกิดพิษ เช่น อาการปวดศีรษะ เหงื่อออกมาก อาเจียน ท้องเสีย กล้ามเนื้อสั่น ม่านตาหด ถ้าไม่ได้รับการรักษาโดยทันที จะเสียชีวิตในที่สุด

ทั้งนี้การแพ้อาหารเป็นลักษณะเฉพาะของบุคคล หากผู้บริโภคเป็นโรคภูมิแพ้ หรือมีประวัติเป็นภูมิแพ้หรือหอบหืด ควรหลีกเลี่ยงการรับประทานแมลง สำหรับผู้บริโภคทั่วไปสามารถรับประทานผลิตภัณฑ์แมลงได้ แต่ควรสังเกตตนเองเมื่อรับประทานแมลงชนิดใด แล้วเคยมีอาการผิดปกติภายใน 2-7 ชั่วโมง ควรหลีกเลี่ยงการรับประทานแมลงชนิดนั้น วิธีรับประทานแมลงทอดให้ปลอดภัย

สำหรับผู้บริโภคทั่วไปที่ไม่มีอาการแพ้ สังเกตว่าแมลงทอดดังกล่าว เป็นแมลงที่รู้จักกันทั่วไปหรือไม่ ควรปรุงให้สุกก่อนรับประทาน หรือเลือกซื้อจากแหล่งผลิต หรือแหล่งจำหน่ายที่ถูกสุขลักษณะ สำหรับผลิตภัณฑ์จากแมลง หรืออาหารที่มีส่วนประกอบของแมลง ในภาชนะบรรจุ จะต้องแสดงฉลาก ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข ว่าด้วยเรื่องการแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจุ เช่น ชื่ออาหาร เลขสารบบอาหาร สูตรส่วนประกอบ ชื่อที่ตั้งผู้ผลิต/ผู้นำเข้า วันเดือนปีที่ผลิต หรือควรบริโภคก่อน และข้อมูลสำหรับผู้แพ้อาหาร เป็นต้น