โซเชียลมีเดีย ใช้อย่างไรให้เด็กปลอดภัย
การเรียนออนไลน์ และชีวิตยุคปัจจุบัน ทำให้เด็ก และเยาวชนเข้าถึง ไปจนถึงการ “ติด” โซเชียลมีเดียได้โดยง่าย ซี่งมีข้อดีมากมายในการหาข้อมูล ความรู้ รวมไปถึงข่าวสารต่างๆ แต่ก็อาจส่งผลเสีย หรือผลกระทบได้หากเด็กไม่มีภูมิคุ้มกัน หรือการรู้เท่าทันสื่อที่ดีพอ ไปจนถึงการได้รับผลกระทบทางจิตใจจากข้อมูล ภาพ หรือเสียงที่เด็กเห็นผ่านทางโซเชียลมีเดีย รวมไปถึงความไม่สบายใจที่เด็กรู้สึกจากภาพ หรือสื่อที่ผู้ปกครองโพสต์เกี่ยวกับพวกเขา กรมการแพทย์แนะวิธีใช้งานโซเชียลมีเดียสำหรับเด็ก และทางแก้ไข ดูแลสำหรับผู้ปกครองเพื่อลดผลเสีย หรือความไม่ปลอดภัยจากโซเชียลมีเดียไว้อย่างน่าสนใจ
นายแพทย์สมศักดิ์ อรรฆศิลป์ อธิบดีกรมการแพทย์ เปิดเผยว่า ในช่วงเรียนออนไลน์เด็กสามารถเข้าถึงอุปกรณ์ที่ใช้ในการเข้า Social Mediaได้ง่าย และใช้เวลาค่อนข้างมาก อีกทั้งผู้ปกครองอาจดูแลไม่ทั่วถึง ทำให้เด็กๆ รับข่าวสารผ่านสื่อได้มาก ซึ่งมีข้อดีคือสามารถหาความรู้ต่างๆได้ทันโลก และกว้างขวาง แต่บางครั้งข้อมูลอาจไม่ถูกต้องหรือบางอย่างอาจส่งผลกระทบต่อจิตใจได้
หากเด็กที่ได้รับผลกระทบโดยตรงจาก social media แนะนำให้งดใช้ Social Media ชั่วคราว เพื่อลดการรับข้อมูลที่กระทบต่อจิตใจ หากเป็นข้อมูลที่ไม่ถูกต้องหรือข้อมูลที่ทำให้ตนเองหรือครอบครัวเสียหาย เช่น การวิจารณ์โดยใช้คำพูดไม่เหมาะสม เด็กสามารถกด report โพสต์นั้นและ block เพื่อไม่ให้ถูกคุกคาม ร่วมกับสามารถ capture หน้าจอเพื่อเป็นหลักฐานสำหรับดำเนินคดีทางกฏหมายได้ และให้แจ้งเรื่องที่เกิดขึ้นกับผู้ปกครองเพื่อให้ได้รับการช่วยเหลือ ให้หากิจกรรมที่ช่วยผ่อนคลายความเครียดที่เกิดขึ้น และหากข้อมูลข่าวที่ทำให้ไม่สบายใจนั้นเกิดจากสิ่งที่ผู้ปกครองเผยแพร่ สามารถบอกผู้ปกครองให้ลบข้อมูลนั้นและแจ้งว่าครั้งหน้าจะต้องได้รับความยินยอมก่อนเผยแพร่ข้อมูล เช่น รูป วีดีโอ หรือข้อความต่างๆที่เกี่ยวกับเด็ก
นายแพทย์อดิศัย ภัตตาตั้ง ผู้อำนวยการสถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินี กล่าวเพิ่มเติมว่า เด็กๆ ที่ได้รับข้อมูลจาก Social Media ควรตรวจสอบข้อมูลให้ถูกต้องโดยปรึกษากับผู้ปกครอง สำหรับข้อมูลที่เป็นภาพนิ่งหรือคลิปวีดีโอ อาจจะไม่สามารถเล่าเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นได้จริงทั้งหมด เพราะสามารถเป็นมุมกล้อง หรือตัดต่อคลิปได้ ทำให้ไม่สามารถเข้าใจเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นทั้งหมดได้ ควรงดการส่งต่อข้อมูลที่มีผลเสียต่อตนเองและผู้อื่น ถ้าอยากแสดงความคิดเห็นต่อข้อมูลนั้นๆ ให้แสดงความเห็นอย่างสุภาพ ถ้าเป็นเรื่องราวที่เกี่ยวข้องกับคนที่รู้จัก อาจจะต้องคำนึงถึงผลกระทบต่อจิตใจและไม่ควรตอกย้ำเกี่ยวกับข่าวควรให้กำลังใจหรือพร้อมที่จะช่วยเหลือถ้าต้องการได้
สำหรับผู้ปกครองที่ต้องการลงข้อมูล ภาพ หรือวิดีโอใน Social Media ที่เกี่ยวกับเด็กควรคำนึงถึงเรื่องสิทธิและเรื่องส่วนตัว (privacy) ของเด็ก สอดส่องเรื่องการใช้ Social Mediaของเด็กๆอย่างสม่ำเสมอ หากสังเกตว่าเด็กๆมีอารมณ์หรือพฤติกรรมที่เปลี่ยนไปในช่วงที่ใช้หรือหลังใช้ Social Media ให้เข้าไปพูดคุยสอบถามรับฟังปัญหาที่เกิดขึ้น เป็นตัวอย่างที่ดีในการใช้Social Mediaแก่เด็ก เช่น การเคารพสิทธิผู้อื่น การแสดงความเห็นอย่างสุภาพ การตรวจสอบข้อเท็จจริงของข้อมูล การมีวินัยในการใช้ให้เป็นเวลา การแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นเมื่อได้ทำผิดพลาดจากการใช้ Social Media ทั้งนี้สิ่งที่ต้องระวังอย่างมากทั้งเด็กและผู้ปกครองคือการที่เข้าไปเป็นผู้เกี่ยวข้องกับ Cyber bully เพราะจะส่งผลเสียตามมาได้อย่างมากโดยเฉพาะทางด้านจิตใจ
ภาพประกอบ: แฟ้มภาพ
