SHRF เปิดภาพ เหมืองแร่หายากต้นแม่น้ำกก ห่างไทย 25 กม. เผยใช้สารเคมีรุนแรงเทละลายหินบนภูเขา
เมื่อวันที่ 15 พฤษภาคม 2568 มูลนิธิสิทธิมนุษยชนไทใหญ่ (Shan Human Rights Foundation-SHRF) ได้ออกแถลงการณ์เกี่ยวกับการทำเหมืองแร่บริเวณต้นน้ำแม่น้ำกก มีเนื้อหาสำคัญระบุว่าภาพถ่ายดาวเทียมชี้ว่ามีการทำหมืองแร่หายากหรือแร่แรร์เอิร์ธ ทางตอนใต้เมืองสาด และเมืองยอน ห่างจากชายแดนไทย (ที่ ต.ท่าตอน อ.แม่อาย จ.เชียงใหม่) เพียง 25 กิโลเมตร มีความกังวลว่าสารพิษตกค้างจากเหมืองแร่แรร์เอิร์ธ จะปนเปื้อนแหล่งน้ำที่ไหลลงสู่แม่น้ำกก อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพของประชาชนนับล้านที่อาศัยอยู่ท้ายน้ำทั้งสองฝั่งชายแดน
ทั้งนี้ภาพถ่ายดาวเทียมได้แสดงตำแหน่งของแหล่งขุดเจาะ โดยมีบ่อน้ำเพื่อการทำแร่ตั้งอยู่เรียงกันเป็นวงกลมหลายชั้น มีลักษณะเดียวกันกับโครงการขุดแร่แร่เอิร์ธ ในรัฐคะฉิ่น Kachin State ซึ่งพบว่าเป็นแร่เทอร์เบียม (Tb)และดิสโพรเซียม (Dy) และขุดโดยบริษัทจีน
แถลงการณ์ระบุว่า การทำเหมืองแร่แรร์เอิร์ธ ในรัฐคะฉิ่นนั้นเป็นวิธีการทำเหมืองและละลายแร่ ที่ทำลายสิ่งแวดล้อมอย่างรุนแรง ต้องเทสารเคมีผ่านท่อไปในเนินเขาเพื่อละลายแร่แรร์เอิร์ธ จากนั้นจะมีการสูบสารเคมีดังกล่าวเพื่อส่งผ่านท่อไปยังบ่อน้ำ และมีการเติมสารเคมีเพิ่มเติมเพื่อสกัดแร่แรร์เอิร์ธ
มูลนิธิสิทธิมนุษยชนไทใหญ่ระบุวื่จากความสนใจของประชาชนและสื่อต่อการทำเหมืองทองคำที่เกิดขึ้นริมแม่น้ำกก รัฐฉาน เมื่อดูจากภาพถ่ายดาวเทียมของแหล่งทำเหมืองทองคำใกล้แม่น้ำกก และภาพถ่ายดาวเทียมของแหล่งทำเหมืองทองคำใช้บ่อละลายแร่ตามริมฝั่งแม่น้ำสาย ในเมืองกาน เขตเมืองสาด รัฐฉานนั้น มีลักษณะเค้าโครงของเหมืองแตกต่างจากแหล่งที่คาดว่าเป็นการทำเหมืองแร่แรร์เอิร์ธอย่างชัดเจน
สำหรับในรัฐคะฉิ่น มีการบันทึกข้อมูลความเสียหายต่อสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของชุมชนที่อาศัยอยู่ใกล้เหมืองแร่แรร์เอิร์ธ ไว้เป็นอย่างดีแล้วว่า การละลายแร่ได้ดินทำให้เกิดดินถล่มและสร้างมลพิษต่อน้ำไต้ดินและผิวดิน ทำให้ปลาและสัตว์ป่าตาย อีกทั้งพืชผลปนเปื้อน
“เหมืองแร่แรร์เอิร์ธ บนแม่น้ำกก เมืองยอน เขตเมืองสาด อาจเป็นอีกหนึ่งสาเหตุของต้นกำเนิดของสารพิษที่ถูกปล่อยลงในแม่น้ำกก ทำให้การปนเปื้อนจากเหมืองทองทองคำที่มีอยู่เดิมเลวร้ายไปอีก และคุกคามสุขภาพของชุมชนที่อาศัยอยู่ริม แม่น้ำกกในรัฐฉานและภาคเหนือของประเทศไทย การทำเหมืองแร่แรร์เอิร์ธ อาจเกิดผลกระทบข้ามพรมแดน และเป็นเรื่องที่น่ากังวลอย่างยิ่ง จึงเรียกร้องให้มีการติดตามข้อมูลอย่างเร่งด่วนจากเจ้าหน้าที่ทั้งสองฝั่งชายแดน และต้องมีการเปิดเผยขัอมูลที่เกี่ยวข้องกับการทำเหมืองทั้งหมดต่อสาธารณะทันที” มูลนิธิสิทธิมนุษยชนไทใหญ่ ระบุ
