FAO ประกาศให้ ‘การเลี้ยงควายปลักพื้นที่ทะเลน้อย’ เป็นพื้นที่มรดกโลก

FAO ประกาศให้ ‘การเลี้ยงควายปลักพื้นที่ทะเลน้อย’ เป็นพื้นที่มรดกโลกทางการเกษตรแห่งแรกของไทย

นายเฉลิมชัย ศรีอ่อน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เปิดเผยถึงความสำเร็จของการขอขึ้นทะเบียน “การเลี้ยงควายปลักและระบบนิเวศในพื้นที่ชุ่มน้ำทะเลน้อย จ.พัทลุง” ว่า ผ่านความเห็นชอบจากกรรมการที่ปรึกษาทางด้านวิทยาศาสตร์ (Scientific Advisory Group: SAG) ขององค์การอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติ (FAO) โดยได้ประกาศเป็นพื้นที่มรดกโลกทางการเกษตร (Global Important Agricultural Heritage Systems หรือ GIAHS) ของ FAO และนับเป็นพื้นที่มรดกโลกทางการเกษตรแห่งแรกของประเทศไทยแล้ว

ทั้งนี้ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ได้เล็งเห็นถึงความสำคัญและอัตลักษณ์ของพื้นที่ รวมถึงวิถีเกษตรแบบดั้งเดิมของเกษตรกรท้องถิ่น ของการเลี้ยงควายปลักและระบบนิเวศในพื้นที่ชุ่มน้ำทะเลน้อย จ.พัทลุง ที่สืบทอดจากรุ่นสู่รุ่น เป็นระยะเวลากว่า 250 ปี ตลอดจนต้องการยกระดับการปกป้อง อนุรักษ์ และสืบสานวัฒนธรรมความเป็นอยู่ของเกษตรกรในพื้นที่ ให้เกิดความยั่งยืนในระยะยาว สอดคล้องกับนโยบาย BCG และ SDGs จึงได้ดำเนินการยื่นเอกสารข้อเสนอ “การเลี้ยงควายปลักและระบบนิเวศในพื้นที่ชุ่มน้ำทะเลน้อย จ.พัทลุง” เพื่อขอขึ้นทะเบียนพื้นที่ GIAHS เมื่อเดือน ต.ค. 64

สำหรับการพิจารณา มีหลักเกณฑ์ของพื้นที่ GIAHS ทั้งหมด 5 ข้อ ประกอบด้วย 1) ความมั่นคงอาหาร/ชีวิตความเป็นอยู่ดี 2) ความหลากหลายทางชีวภาพเกษตร 3) ระบบความรู้/ภูมิปัญญาท้องถิ่น มีมาแต่ดั้งเดิม 4) วัฒนธรรม ระบบคุณค่า และองค์กรทางสังคม และ 5) ลักษณะภูมิทัศน์/และภูมิทัศน์ทางทะเล โดยต้องเข้าหลักเกณฑ์ทั้ง 5 ข้อ ซึ่งเมื่อวันที่ 3 พ.ย. 65 ในการประชุมคณะกรรมการ SAG ของ FAO ได้ประกาศให้ “การเลี้ยงควายปลักในพื้นที่ชุ่มน้ำทะเลน้อย จ.พัทลุง” เป็นพื้นที่GIAHS แห่งแรกของประเทศไทย

“การขึ้นทะเบียนมรดกทางการเกษตรโลกในครั้งนี้ เกิดจากความร่วมมือของชุมชนในพื้นที่ ที่ต้องการอนุรักษ์แนวทางการทำการเกษตรที่มีแต่ดั้งเดิมเพื่อส่งต่อทรัพยากรทางการเกษตรให้แก่คนรุ่นถัดไป มีเป้าหมายหลัก คือ การรักษาระบบนิเวศเชิงเกษตรให้ยั่งยืน เป็นแหล่งวัตถุดิบสำคัญของผลิตภัณฑ์ทางการเกษตร และการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ รวมถึงสร้างความเป็นอยู่ที่ดีให้คนในชุมชน” นายเฉลิมชัย กล่าว

นายเฉลิมชัย ยังกล่าวอีกว่า GIAHS ยังเน้นให้ความสำคัญกับการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนในพื้นที่ GIAHS ทั้งเกษตรกร ชุมชน และผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ให้ได้ประโยชน์ร่วมกัน โดยชุมชนในพื้นที่จะได้รับประโยชน์ทางเศรษฐกิจจากการเพิ่มมูลค่าผลผลิตทางการเกษตร อุตสาหกรรมการท่องเที่ยว และการรักษาความหลากหลายทางชีวภาพ ดังนั้นการขึ้นทะเบียนในพื้นที่ชุ่มน้ำทะเลน้อย จะไม่ส่งผลกระทบต่อวิถีชีวิตของเกษตรกรในพื้นที่ และยังเป็นการยกระดับคุณภาพชีวิตในชุมชน ทำให้เศรษฐกิจชุมชนเติบโต และเพิ่มการจ้างงานในพื้นที่