ป้องกันโรคทางเดินหายใจ ต้นฤดูหนาว รับวัคซีน และปฎิบัติตามหลักสุขอนามัย
การหมั่นดูแลตัวเองในช่วงปลายฝนต้นหนาว ช่วยส่งเสริมสุขภาพดีๆ ให้คนทุกเพศทุกวัยได้ โดยเฉพาะกลุ่มโรคทางเดินหายใจ ที่พบได้บ่อยในช่วงเปลี่ยนถ่ายฤดูกาล อย่างไข้หวัดใหญ่ การติดเชื้อไวรัส RSV ในเด็กเล็ก หรือแม้แต่โรคโควิด-19 ก็ยังพบได้ในช่วงนี้ จึงไม่ควรมองข้ามการดูแลสุขภาพ และสุขอนามัย โดยเฉพาะผู้สูงวัย และผู้ที่มีโรคประจำตัวอย่างโรคเบาหวานและโรคไต ที่เสี่ยงต่อการเกิดโรคแทรกซ้อนได้ง่าย
นพ. เอกพล พิศาล ผู้อำนวยการ รพ.บ้านตาขุน จ.สุราษฎร์ธานี ให้ข้อมูลกับ The Reporters เกี่ยวกับการดูแลสุขภาพ ช่วงปลายฝนต้นหนาวไว้น่าสนใจ โดยเฉพาะการฉีดวัคซีนป้องกันโควิด-19 และวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ ที่ช่วยป้องกันโรคทางเดินหายใจที่ดี และเมื่อเจ็บป่วยอาการจะไม่รุนแรง รวมถึงการเว้นระยะห่าง และการกินร้อนช้อนกลาง และหมั่นล้างมือ หลักป้องกันสุขภาพจากการเจ็บป่วย ที่ยังใช้ได้ดีในคนทุกเพศทุกวัย รวมถึงการออกกำลังกาย ที่เหมาะสมกับร่างกายของแต่ละคน เพื่อเสริมสร้างภูมิค้มกันให้ร่างกาย และลดอาการเจ็บป่วยได้อีกทางหนึ่ง
นพ. เอกพล กล่าวว่า “ช่วงปลายฝนต้นหนาว เรื่องที่ต้องเฝ้าระวัง คือ โรคทางเดินหายใจที่มักจะพบได้ทั่วประเทศ คือ ไข้หวัดใหญ่ และ การติดเชื้อไวรัส RSV ในเด็กเล็ก ที่ยังเจออยู่บ้างปะปลาย ซึ่งการติดเชื้อไวรัส RSV จะมีอาการเหมือนไข้หวัดธรรมดา คือ ไข้ ไอ จาม น้ำมูกไหล โดยลักษณะของไข้ จะมีไข้สูงหรือไข้ต่ำๆ ก็ได้เช่นกัน แต่หากอาการของโรครุนแรงมากขึ้น จะทำให้เกิดการติดเชื้อทางเดินหายใจส่วนล่าง จะมีอาการของภาวะหลอดลมอักเสบ ปอดบวม หรือปอดอักเสบ และทำให้เกิดภาวะหายใจล้มเหลวได้ สำหรับอาการที่ต้องสังเกต ของการติดเชื้อไวรัส RSV ที่ต้องเฝ้าระวัง คือ ผู้ป่วยที่ติดเชื้อ RSV และมีอาการไอมาก เสมหะมาก หายใจมีเสียงวี๊ด หรือ มีเสียงครืดคราด และมีอาการหอบเหนื่อยหายใจเร็ว ที่สำคัญมีลักษณะอกบุ๋ม หากพบอาการดังกล่าว ควรรีบมาพบแพทย์ทันที”
“นอกจากนี้ควรเฝ้าระวังการแพร่กระจาย ของโรคโควิด-19 ด้วยเช่นกัน และคาดว่าจำเป็นต้องระวังต่อเนื่องไปจนถึงปีใหม่ ดังนั้นสิ่งที่สำคัญมากในช่วงนี้ แนะนำให้ทุกคนรวมถึงผู้สูงอายุ ไปรับวัคซีน ไข้หวัดใหญ่ และวัคซีนโควิด-19 ตามที่กระทรวงสาธารณสุขบอกเอาไว้ ที่มีไว้บริการ สำหรับกลุ่มผู้ป่วย 608 ได้ที่ รพ. ใกล้บ้านในทุกพื้นที่ เพื่อให้ร่างกายของเรามีภูมิคุ้มกันโรคดังกล่าว”
ป้องกันตัวเองอย่างไรไม่ให้ป่วย ในช่วงปลายฝนต้นหนาว?
ผู้อำนวยการ รพ.บ้านตาขุน กล่าวว่า “นอกจากการฉีดวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ และวัคซีนป้องกันโควิด-19 แล้ว การดูแลตัวเองเพื่อให้ห่างไกล จากโรคทางเดินหายใจดังกล่าวนั้น ยังคงใช้หลักการดูแลสุขภาพ ที่คล้ายกับการป้องกันโรคโควิด-19 อย่างการ กินร้อน ช้อนกลาง ล้างมือ และใส่หน้ากากอนามัย และหมั่นรักษาระยะห่าง นอกจากนี้ให้ หมั่นออกกำลังกาย หรือ เน้นการขยับร่างกาย เช่น การเดิน การแกว่งแขน หรือไปวิ่งก็ได้ ขึ้นอยู่กับสภาวะของร่างกายของแต่ละคน เช่น บางรายที่มีปัญหาปวดเข่า ก็ควรเดินออกกำลังกายแทนการวิ่ง ทั้งนี้เพื่อเสริมสร้างภูมิคุ้มกันโรค”
นพ. เอกพล บอกอีกว่า นอกจากนี้ควรรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ และผู้ที่มีปัญหาป่วยเป็นโรคไม่ติดต่อรื้อรัง อย่าง “โรคเบาหวาน” ควรเลือกกินอาหาร ที่ช่วยลดน้ำตาลในเลือด เช่น การบริโภคข้าวกล้อง แทนข้าวข้าว ลดการกินขนมหวาน และ ลดการบริโภคผลไม้หวานจัดอย่างทุเรียน ด้วยหันมารับประทานผลไม้ ที่ช่วยควบคุมน้ำตาลอย่าง แอบเปิ้ลเขียว หรือ แก้วมังกร ส่วน “ผู้ป่วยโรคไต” ก็ควรเลี่ยงการบริโภคอาหารที่มีความเค็ม เพื่อป้องกันไตเสื่อม ทั้งนี้เพื่อลดอาการแทรกซ้อน จากการเจ็บป่วยเกี่ยวกับโรคทางเดินหายใจ ในช่วงเปลี่ยนผ่านฤดูกาล
ส่วนในเด็กเล็กการป้องกัน การติดเชื้อไวรัส RSV ที่ดีที่สุด คือ การใส่หน้ากากอนามัย ให้ลูกหลาน และการหมั่นล้างมือให้กับเด็กเล็ก เพราะเด็กมักไปสัมผัสกับผู้อื่น และมักจะนำมือเข้าปากดังนั้นพ่อแม่ต้องดูแลตั้งแต่อาหารการกิน และหมั่นล้างมือหลังการสัมผัสสิ่งต่างๆ ให้เด็ก เพราะเชื้อโรคจะอยู่ที่มือ และเด็กจะนำมือเข้าไปในปากได้ง่าย โดยไม่ทันระวัง โดยเฉพาะเมื่อเด็กไม่ได้ใส่หน้ากากอนามัย หรือแม้แต่การที่พ่อแม่ ไม่พาลูกหลานไปอยู่ในที่แออัดในช่วงนี้ เพื่อลดการรับเชื้อโรคต่างๆ เข้าสู่ร่างกายเด็ก
กลุ่มเสี่ยงป่วยโรคติดเชื้อทางเดินหายใจอย่างผู้สูงวัย ควรสร้างความอบอุ่นร่างกายอย่างไร?
อัญญรินทร์ แจ้งเขว้า พยาบาลวิชาชีพชำนาญการ จากชมรมผู้สูงอายุ ศูนย์บริการสาธารณสุข 40 บางแค กล่าวว่า “ในช่วงปลายฝนต้นหนาว ผู้สูงอายุสามารถป่วยได้ ทั้งโรคไข้หวัดใหญ่ และโรคโควิด-19 เนื่องจากอากาศในช่วงนี้ยังคงมีความชื้นอยู่ หรือแม้แต่โรคไข้หวัด ก็ยังสามารถพบได้เช่นกัน รวมถึงโรคภูมแพ้ต่างๆ ดังนั้นสูงวัยสามารถดูแลสุขภาพด้วยการ พักผ่อนให้เพียงพอ และหมั่นดื่มน้ำบ่อยๆ เพื่อรักษาระดับความอบอุ่นให้ร่างกาย ส่วนการดูแลภายนอก แนะนำให้สวมเสื้อแขนยาว หรือ ใส่เสื้อกันหนาวในตอนกลางคืน เนื่องจากผู้สูงวัยบางคน มักจะชอบนอนถอดเสื้อ ดังนั้นการสวมเสื้อผ้าหนาๆ หรือนอนห่มผ้า และควรสวมถุงเท้านอน ซึ่งไม่เพียงช่วยเสริมสร้างความอบอุ่นให้ร่างกาย แต่ยังป้องกันโรคไข้หวัดได้ รวมถึงการเดินออกกำลังกายเบาๆ ในตอนเช้า ก็ทำให้ร่างกายอบอุ่น ในช่วงอากาศเปลี่ยนแปลงได้ เนื่องจากผู้สูงวัย มักจะเจ็บป่วยได้ง่ายกว่าวัยอื่น”
