TEI จับมือ UNIDO ดันนโยบาย GPP ภาคบังคับ ผลักดันรัฐจัดซื้อปูน-คอนกรีตคาร์บอนต่ำ
TEI-UNIDO ร่วมขับเคลื่อนการเปลี่ยนผ่านนโยบาย GPP จากสมัครใจสู่ภาคบังคับ มุ่งลดคาร์บอนในอุตสาหกรรมปูนซีเมนต์และคอนกรีต
สถาบันสิ่งแวดล้อมไทย (TEI) เปิดตัวโครงการ “การจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม (GPP) สำหรับซีเมนต์และคอนกรีตคาร์บอนต่ำในประเทศไทย” ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากองค์การพัฒนาอุตสาหกรรมแห่งสหประชาชาติ (UNIDO) เตรียมความพร้อมสำหรับการขับเคลื่อนการเปลี่ยนผ่านนโยบายการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม (Green Public Procurement: GPP)
ศุภฤกษ์ คณาสุข National Project Coordinator องค์การพัฒนาอุตสาหกรรมแห่งสหประชาชาติ (UNIDO) เปิดงาน UNIDO สนับสนุนการลดการปล่อยคาร์บอนในภาคอุตสาหกรรมไทย ภายใต้โครงการ “การลดการปล่อยคาร์บอนในอุตสาหกรรมปูนซีเมนต์และคอนกรีตในประเทศไทย” ซึ่งได้รับทุนสนับสนุนจากกระทรวงสิ่งแวดล้อมและการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ประเทศแคนาดา เชื่อมโยงทุกภาคส่วนในอุตสาหกรรมซีเมนต์และคอนกรีต พัฒนากลยุทธ์การลดคาร์บอนที่เป็นรูปธรรม
ดร.วิจารย์ สิมาฉายา ผู้อำนวยการสถาบันสิ่งแวดล้อมไทย กล่าวถึงบทบาทของ GPP ต่อการลดคาร์บอนในอุตสาหกรรมปูนซีเมนต์และคอนกรีตว่า ภาคการผลิตซีเมนต์และคอนกรีตปล่อยก๊าซเรือนกระจกจำนวนมาก ภาครัฐคือผู้บริโภครายใหญ่ของวัสดุก่อสร้างในโครงการโครงสร้างพื้นฐาน GPP จึงเป็นเครื่องมือเชิงนโยบายที่ใช้พลังการซื้อของภาครัฐเพื่อผลักดันตลาด ทำให้เกิดการสร้างอุปสงค์สำหรับวัสดุก่อสร้างที่ปล่อยคาร์บอนต่ำ เช่น ปูนซีเมนต์ผสม หรือคอนกรีตรีไซเคิล
การระบุเกณฑ์ด้านสิ่งแวดล้อมใน TOR เช่น ต้องใช้ปูนที่มีฉลากเขียว หรือค่าคาร์บอนต่ำ ทำให้เกิดการกระตุ้นให้ผู้ผลิตพัฒนาผลิตภัณฑ์ที่ปล่อยคาร์บอนน้อยลง เพื่อให้สามารถแข่งขันได้ในการจัดซื้อของรัฐ ส่งเสริมนวัตกรรมการวิจัยและพัฒนาสำหรับซีเมนต์และคอนกรีตคาร์บอนต่ำ
ดร.ถนอมลาภ รัชวัตร์ หัวหน้าโครงการ สถาบันสิ่งแวดล้อมไทย กล่าวว่า วัตถุประสงค์ของโครงการ ประกอบด้วย
1) จัดทำข้อกำหนดภาคบังคับในการจัดซื้อจัดจ้างผลิตภัณฑ์ปูนซีเมนต์คาร์บอนต่ำ
2) เสนอระบบการติดตาม รายงานผล และการทวนสอบ ที่เหมาะสมกับบริบทของประเทศ
3) ส่งเสริมการมีส่วนร่วมจากผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ยกระดับแนวทางให้เทียบเคียงมาตรฐานสากล หารือและรับฟังความคิดเห็นจากหน่วยงานภาครัฐ ภาคอุตสาหกรรม และองค์การระหว่างประเทศ เพื่อให้แนวทาง GPP ของไทยครอบคลุม เหมาะสม เชื่อมโยงกับแนวปฏิบัติที่ดีในระดับภูมิภาคและระดับโลก
นายธนะโชค รุ่งธิปานนท์ ผู้อำนวยการกองระบบการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐและราคากลาง กรมบัญชีกลาง กล่าวว่า แนวโน้มโลกและประเทศไทยที่มุ่งสู่ความยั่งยืน GPP เป็นเครื่องมือเชิงนโยบายสำคัญ และระบบ Monitoring, Reporting, and Verification (MRV) เป็นหัวใจในการวัดผล และสร้างความน่าเชื่อถือ โดยมีการติดตาม การรายงานผล และการตรวจสอบความถูกต้อง รวมถึงความจำเป็นในการปรับปรุงระบบด้วยอิเล็กทรอนิกส์ (e-GP)
มงคล พรชื่นชูวงศ์ ผู้ช่วยเลขาธิการ สมาคมอุตสาหกรรมปูนซีเมนต์ไทย (TCMA) กล่าวถึงความรู้ด้านเทคนิคของปูนซีเมนต์คาร์บอนต่ำ และการนำไปใช้จริงในระบบจัดซื้อจัดจ้าง ซึ่ง GPP จำเป็นต้องปรับ TOR และ BOQ ให้รองรับวัสดุคาร์บอนต่ำ หรือเพิ่ม Specification เชิงสิ่งแวดล้อมใน TOR ปรับรูปแบบการระบุวัสดุใน BOQ จากยี่ห้อ/ชนิด ให้เป็นตามเกณฑ์คุณภาพที่กำหนด ปูนซีเมนต์คาร์บอนต่ำสามารถสอดคล้องกับ GPP ได้
อย่างไรก็ดี GPP ไม่ใช่แค่เครื่องมือจัดซื้อ แต่คือเครื่องมือขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลง การเปลี่ยนผ่านนโยบาย GPP จากระบบสมัครใจสู่ภาคบังคับ ถ้าภาครัฐใช้ GPP อย่างจริงจัง จะมีพลังเปลี่ยนทั้งห่วงโซ่อุปทานของปูนซีเมนต์และคอนกรีตให้ลดคาร์บอนได้อย่างมีนัยสำคัญ
