‘เท้ง‘ ตั้งกระทู้ถามสดขอจุดยืนรัฐบาลปมฝุ่นพิษ-กระจายอำนาจ หวั่นแก้ปัญหาแบบปะผุ

‘เท้ง‘ ตั้งกระทู้ถามสดขอจุดยืนรัฐบาลปมฝุ่นพิษ-กระจายอำนาจ หวั่นแก้ปัญหาแบบปะผุ ด้าน ’ประเสริฐ’ ยันนายกฯ ให้ความสำคัญ จัดสรรงบให้ท้องถิ่นทำแผนแก้ฝุ่น

วันนี้ (30 ม.ค. 68) นายณัฐพงษ์ เรืองปัญญาวุฒิ สส.บัญชีรายชื่อ และหัวหน้าพรรคประชาชน ในฐานะผู้นำฝ่ายค้าน ตั้งกระทู้ถามสดถึง นางสาวแพทองธาร ชินวัตร นายกรัฐมนตรี เกี่ยวกับเรื่องฝุ่นพิษ และการกระจายอำนาจ ซึ่งมอบได้มอบหมายให้นายประเสริฐ จันทรรวงทอง รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม เป็นผู้มาตอบกระทู้

นายณัฐพงษ์ ระบุว่าหากดูการทำงานของพรรคเพื่อไทยตั้งแต่สมัยที่นายเศรษฐา ทวีสิน เป็นนายกรัฐมนตรีจนถึงสมัยของนางสาวแพทองธาร มีมติ ครม.ถึง 24 ครั้ง มีข้อสังเกต 43 ครั้ง และให้ข่าวว่าจะจัดการกับปัญหาฝุ่น 71 ครั้ง ทุกครั้งที่ผ่านมามีผลลัพธ์ที่รัฐบาลเพื่อไทยเป็นคนตั้งขึ้นมาเอง ซึ่งตกเป้าทุกตัวชี้วัด

ในสมัยของนางสาวแพทองธาร สถานการณ์ฝุ่นพิษหนักหน่วงมากยิ่งขึ้น ปัญหาฝุ่นมาจากหลายด้านจากทั้งฝุ่นข้ามพรมแดน ฝุ่นในไร่ ฝุ่นในนา และฝุ่นในป่า นายกฯ ออกมาให้สัมภาษณ์ว่ามีการจัดสรรงบกลาง 620 ล้านบาท รัฐบาลตั้ง 14 พื้นที่กลุ่มป่า แต่พื้นที่นอก 14 กลุ่มป่า จะจัดการปัญหาไฟป่าอย่างไร เช่น ในพื้นที่โคราช ลพบุรี ชัยนาท และลพบุรี หรือแม้แต่ปัญหาฝุ่นในเมือง กรุงเทพมหานครออกมาให้ข่าวว่าวันนี้ไม่สามารถตรวจ-ปรับรถบรรทุก และรถ โดยสารสาธารณะที่มีจำนวน 6 ล้อขึ้นไปได้ เพราะไม่ใช่พนักงานเจ้าหน้าที่ตาม พ.ร.บ.ขนส่งทางบก จึงทำได้แค่เพียงขอความร่วมมือ นอกจากนี้ยังมีเรื่องแหล่งกำเนิดฝุ่นในโรงงานอุตสาหกรรม มูลนิธิบูรณะนิเวศเปิดเผยผลศึกษามาว่าในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล จึงขอตั้งคำถาม 3 ข้อ

1.รัฐบาลมีแนวโน้มที่จะออกข้อสั่งการ หรือให้สำนักงบประมาณจัดสรรงบประมาณปีต่อปี เป็นงบประจำให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น มีงบประมาณเพียงพอในการจัดการไฟป่าหรือไม่ เพราะในปีงบประมาณ 2568 ของบประมาณไป 1,800 แห่ง ได้รับการจัดสรรงบประมาณเพียง 90 แห่งเท่านั้น

2.รัฐบาลมีแนวนโยบายที่จะให้รัฐมนตรีรักษาการตาม พ.ร.บ.แต่ละฉบับ ออกคำสั่งแต่งตั้งให้เจ้าพนักงานท้องถิ่น ให้มีอำนาจในการกำกับดูแลตาม พ.ร.บ.แต่ละฉบับหรือไม่

3.การแปลผลรอยเผาไหม้จากภาพถ่ายดาวเทียม เพื่อติดตามพื้นที่การเผาไหม้ในภาคการเกษตรล่าสุดยังมีปัญหา เพราะไม่สามารถนำภาพถ่ายทางดาวเทียมดังกล่าวมาใช้ในการวิเคราะห์ได้

ด้านนายประเสริฐ กล่าวชี้แจงว่ารัฐบาลมีความห่วงใยและจัดประชุมมาแล้วหลายครั้ง นายกฯ ให้ความสำคัญกับเรื่องฝุ่นมาก ในการประชุมคณะรัฐมนตรีทุกครั้งได้หยิบยกเรื่องนี้มาและมีข้อสั่งการตลอดหลายข้อสั่งการได้บรรลุเป้าหมาย โดยคำถามที่นายณัฐพงษ์ ถามเรื่องการจัดสรรงบประมาณ เมื่อวันอังคารที่ผ่านมาที่ประชุม ครม.ได้อนุมัติงบกลางไป 600 กว่าล้านบาท

การป้องกันและการแก้ปัญหาไฟป่ามีอยู่ 2 กรณีในพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติ มีแนวทางในการจัดสรรงบประมาณเงินอุดหนุนสำหรับภารกิจในการป้องกันและควบคุมไฟป่า เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและจัดชุดเฝ้าระวัง จากผลการดำเนินงานมีการจัดสรรงบอุดหนุนทั่วไปสำหรับภารกิจควบคุมไฟป่าให้กับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในพื้นที่เสี่ยง 90 แห่ง งบประมาณ 122 ล้านบาท และมีการจัดโครงการอบรมเสริมสร้างการแก้ปัญหาด้านไฟป่าหมอกควัน PM 2.5 ซึ่งเป็นการสร้างความตระหนักรู้ให้กับผู้นำองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 4 รุ่น 17 จังหวัด ในเขตภาคเหนือ จำนวน 1,700 คน โดยการดำเนินการระยะต่อไป องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ร่วมกับกรมป่าไม้ กรมควบคุมมลพิษ สำนักป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย (ปภ.) กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช จัดทำแนวทางให้องค์กรส่วนท้องถิ่นไป จัดทำแผนควบคุมและป้องกันไฟป่าให้มีประสิทธิภาพ

ขณะที่ป่าอนุรักษ์มีการประกาศคณะกรรมการกระจายอำนาจให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น กิจการอื่นใดที่เป็นประโยชน์กับท้องถิ่นในพื้นที่ที่มีอำนาจ จัดทำแผนงานระบบแจ้งเตือนอาสาสมัครและเครื่องมืออื่น ๆ ซึ่งได้ดำเนินการไปแล้ว 19 องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในจังหวัดเชียงใหม่ เพราะเป็นพื้นที่ประสบกับ PM 2.5 และอยู่ระหว่างการสำรวจพื้นที่เพิ่มเติม

ทั้งนี้ที่นายณัฐพงษ์ถามว่าให้งบกลางไปแล้ว ปีต่อ ๆ ไปจะทำอย่างไร ขณะนี้กระทรวงมหาดไทยมีข้อสั่งการไปยังผู้ว่าราชการจังหวัดเพื่อมอบนโยบายให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นทุกแห่ง สามารถจัดทำแผนดำเนินงานในการป้องกันและแก้ปัญหาฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM 2.5 ได้อย่างต่อเนื่อง บรรจุกิจกรรมและโครงการที่เกี่ยวข้องในแผนพัฒนาท้องถิ่นเพื่อตั้งงบประมาณ รวมถึงต้องชี้แจงทำความเข้าใจกับประชาชนให้ตระหนักถึงสถานการณ์

นอกจากนี้ยังมีอีกหลายมาตรการ เช่น การประกาศพื้นที่ควบคุมเขตรำคาญ การดำเนินการกับผู้กระทำผิดตาม พ.ร.บ.สาธารณสุข บูรณาการหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อดำเนินการแก้ไขปัญหาไฟป่าหมอกควันและฝุ่นขนาดเล็ก โดยปัญหาการเผาไหม้ มีนโยบายในการบูรณาการกับหลายหน่วยงาน เช่น กระทรวงอุตสาหกรรม งดรับซื้ออ้อยที่เผาเกิน 25% ซึ่งใครไม่ปฏิบัติตามจะจัดการอย่างเด็ดขาด มีการปิดโรงงานทางภาคอีสานไปแล้วจำนวน 1 โรงงาน

ส่วนกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ งดเว้นสิทธิเกษตรกรที่เผาไร่ เผานา ทั้งเรื่องการตัดสิทธิ์ความช่วยเหลือ ส่วนในพื้นที่กรุงเทพมหานคร จะมีการติดตามเฝ้าระวังฝุ่นละอองที่เกิดจากภาคการเกษตรอย่างใกล้ชิด ภาพถ่ายจากดาวเทียมเราใช้ประกอบการจาก ทั้ง GISTDA กรมควบคุมมลพิษ กรมอุตุนิยมวิทยา โดยกระทรวงมหาดไทยก็จัดประชุมทุกวัน โดยให้ ปภ.เป็นหน่วยปฏิบัติ เพื่อแก้ไขปัญหาฝุ่นอย่างเร่งด่วน

นายณัฐพงษ์ กล่าวต่อว่าตนเองยังได้คำตอบไม่ชัดเจนเพียงพอ มาตรการรับซื้ออ้อยเผาจะเห็นว่ามีพี่น้องเกษตรกรไปจอดรถอ้อยที่ขายไม่ได้เป็นจำนวนหลายพันคัน แสดงให้เห็นถึงมาตรการที่รัฐบาลดำเนินการล่าช้า เราจึงอยากได้มาตรการที่มีความชัดเจน สิ่งสำคัญไม่แพ้กันคือ การแก้ปัญหาระยะยาว ไม่ใช่การแก้ปัญหาปะผุปีต่อปี โดยเฉพาะเรื่องการกระจายอำนาจส่วนท้องถิ่น

ในฐานะที่นายประเสริฐ อยู่สังกัดพรรคแกนนำจัดตั้งรัฐบาล จึงอยากถามความชัดเจนของจุดยืนพรรคเพื่อไทยในความจริงใจต่อการกระจายอำนาจ พฤติกรรมที่ผ่านมาของพรรคเพื่อไทย ตั้งแต่สมัยรัฐบาลนายเศรษฐามีการบรรจุนโยบายผู้ว่า CEO ไว้ในคำแถลงนโยบายต่อรัฐสภา นักปกครองที่ไหนก็รู้ว่านโยบายนี้อยู่ตรงข้ามกับการกระจายอำนาจ คนที่มีอำนาจสูงสุดในจังหวัดควรมาจากการเลือกตั้งของประชาชน ไม่ใช่มาจากการแต่งตั้ง

นายกฯ ยังเคยปัดตกไม่เซ็นรับรอง พ.ร.บ.แผนและขั้นตอนการกระจายอำนาจ ซึ่งเสนอโดย สส.ของพรรคประชาชน มีรายละเอียดเพิ่มสัดส่วนรายได้ให้ท้องถิ่นปีละ 1% ซึ่งเป็นสิ่งที่พรรคเพื่อไทยพยายามสื่อสารมาโดยตลอดว่า อยากจะเพิ่มสัดส่วนรายได้ให้กับท้องถิ่น

สัดส่วนรายได้ท้องถิ่นเกี่ยวอะไรกับฝุ่น อย่าใช้วิธีปะผุจัดสรรงบกลางปีต่อปี ต้องมีกระบวนการแก้ไขปัญหาเหล่านี้ ระยะยาวต้องเพิ่มอำนาจและงบประมาณให้กับท้องถิ่นให้เขาจัดสรรงบประมาณ จัดการปัญหาในพื้นที่ได้ด้วยตนเอง ทั้งนี้ยังมี พ.ร.บ.ปลดล็อกการเวนคืนที่ดิน ที่ตนเองเป็นผู้เสนอให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น สามารถจัดการปัญหาที่ดินในจังหวัดได้เอง เช่น การเพิ่มพื้นที่สีเขียว เพื่อลดปัญหา PM 2.5 ซึ่งอดีตนายกฯ ปัดตกไม่เซ็นรับรอง เพราะเป็นร่างการเงิน มาถึงรัฐบาลชุดนี้ในสมัยประชุมสภาฯ ที่แล้ว พรรคประชาชนมีการเสนอ พ.ร.บ.ขนส่งทางบก เข้าสู่ที่ประชุม ซึ่งถูกปัดตกในวาระแรก ใจความสำคัญคือการกระจายอำนาจให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น สามารถกำหนดมาตรฐานขนส่งสาธารณะให้ใช้พลังงานสะอาด เช่น รถเมล์ EV ได้ ล่าสุด พ.ร.บ.อากาศสะอาด มีกรรมาธิการพรรคเพื่อไทยเสียงข้างน้อยที่สงวนความเห็น

ซึ่งทำให้นายวันมูหะมัดนอร์ ต้องกล่าวกับนายณัฐพงษ์ว่าขอไม่ให้เอ่ยชื่อพรรคการเมือง เพราะเป็นการซักถามรัฐบาล จึงขอไม่ให้ เอ่ยชื่อพรรคโดยไม่จำเป็น ทำให้นายณัฐพงษ์ กล่าวว่ามีกรรมาธิการของพรรครองนายกฯ สงวนความเห็นในชั้นกรรมาธิการ อยากให้ผู้ว่าราชการจังหวัดนั่งเป็นหัวโต๊ะของคณะกรรมการอากาศสะอาดจังหวัด แต่ยังมีบุคคลบางบุคคลที่มีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับนายกฯ ขอไม่เอ่ยนามขึ้นเวทีปราศรัยในหลายจังหวัด ทั้งเชียงราย และมหาสารคามบอกว่า เมื่อก่อนไม่เคยเห็นความสำคัญขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เพราะพรรคของรองนายกฯ เคยคุมได้ทุกกระทรวง แต่ตอนนี้สถานการณ์เปลี่ยนไป จึงเริ่มเห็นความสำคัญกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

ทั้งยังมีการปราศรัยว่า องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเป็นมือเป็นไม้ เป็นแขนเป็นขาให้กับพรรคของรองนายกฯ จึงอยากถามจุดยืน 4 ประเด็น

1.พรรคของรองนายกฯ เคยมีนโยบายการหาเสียงให้มีการเลือกตั้งผู้ว่าราชการทุกจังหวัดที่มีความพร้อม ตอนนี้จังหวัดที่มีความพร้อมมีกี่จังหวัด และจะดำเนินนโยบายนี้เมื่อไร

2.เจตนารมณ์ของรัฐบาลกับแนวคิดที่จะเพิ่มสัดส่วนรายได้ท้องถิ่นให้ถึง 35% และพรรคร่วมรัฐบาลมีการเสนอ พ.ร.บ.ภาษีบ้านเกิดเมืองนอน จึงอยากถามจุดยืนของพรรคที่รองนายกฯ สังกัดว่าเห็นด้วยหรือไม่ หากเห็นด้วยทำไมถึงไม่เสนอเข้ามาเป็นร่างของ ครม.

3.เจตจำนงในการในการถ่ายโอนภารกิจ ดูแลเรื่องฝุ่นให้กับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

4.การยกเลิกคำสั่ง คสช.ที่เกี่ยวข้องกับการผูกขาดบุคลากรส่วนท้องถิ่น

นายประเสริฐ จึงชี้แจงจุดยืนของพรรคเพื่อไทยเรื่องการกระจายอำนาจ พรรคเพื่อไทยให้ความสำคัญเรื่องการกระจายอำนาจสู่ท้องถิ่น อาจจะมีความรู้สึกว่ากฎหมายหลายฉบับที่พรรคประชาชนเสนอมาไม่ได้รับการตอบรับในสภาฯ แต่กฎหมายเกี่ยวกับการเมืองท้องถิ่นของหลายพรรคการเมืองได้รับการตอบรับในสภาฯ เช่น สุราเสรี ไม่ใช่เราไม่ให้ความสำคัญ แต่การออกกฎหมายแต่ละฉบับเป็นเรื่องละเอียดอ่อนและเรื่องที่สำคัญ เนื่องจากสภาฯ ประกอบด้วยพรรคการเมืองหลายพรรค จึงต้องรับฟังความเห็น

ส่วนเรื่องผู้ว่า CEO ไม่อยากให้คิดว่าเป็นผู้ว่าราชการจังหวัด แล้วการกระจายอำนาจจะไม่เกิด แต่อยากให้คิดว่าเป็นการบูรณาการร่วมกันมากกว่า กระทรวงมหาดไทยได้คลายมาตรการ และขอความร่วมมือจากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นหลายเรื่อง โดยเฉพาะเรื่องแผนงานการแก้ปัญหา PM 2.5 สำหรับนโยบายการเลือกผู้ว่าราชการจังหวัด เป็นเรื่องที่น่าสนใจ พรรคเพื่อไทยก็อยู่ระหว่างการพิจารณาถึงเหตุของความเหมาะสม หากจะเริ่มต้องเริ่มที่ไหน ทั้งนี้ พ.ร.บ.ภาษีบ้านเกิดเมืองนอนยังไม่ได้เสนอเข้าสภาฯ ตนเองจึงยังไม่ได้เห็นรายละเอียด

หลายเรื่องเสนอไป ไม่ได้รับการตอบรับ จริง ๆ แล้วเป็นเรื่องของสภาฯ สภาฯ ประกอบไปด้วย สส.หลายพรรคการเมือง สมาชิกแต่ละคนมีเหตุและผลในการพิจารณากฎหมายแต่ละฉบับ เราเป็นนักการเมืองเห็นความสำคัญของพี่น้องประชาชน เชื่อว่าทุกพรรคการเมืองให้ความสำคัญกับการยกระดับการทำให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีการบริหารกิจการที่มีประสิทธิภาพ แก้ไขปัญหาให้กับพี่น้องประชาชนได้มากขึ้น

นายณัฐพงษ์ กล่าวอีกว่า หลายเรื่องยังได้รับคำตอบไม่เพียงพอ การเสนอกฎหมายที่นายประเสริฐบอกว่าเป็นหน้าที่ของฝ่ายนิติบัญญัติ ต้องอย่าลืมว่าหากเป็น พ.ร.บ.ที่เสนอโดย ครม.จะเป็นเรื่องด่วน ขณะนี้ร่าง พ.ร.บ.บริหารบุคลากรท้องถิ่นก็ต้องไปต่อคิว หากรัฐบาล และ ครม.ไม่มีการกระทำเรื่องนี้อย่างจริงจัง เชื่อว่าหมดสภาฯ ชุดนี้ เราก็ยังผลักดันเรื่องการกระจายอำนาจไปไม่ถึงไหน

ส่วนสาเหตุที่ต้องยก พ.ร.บ.ภาษีบ้านเกิดเมืองนอนมาอภิปราย เพราะตั้งแต่สมัยนายเศรษฐา เป็นนายกฯ จนถึงสมัยของนางสาวแพทองธาร มีการออกข้อสั่งการเป็นจำนวนมาก แต่ไม่มีผลเกิดขึ้น แต่สิ่งที่เห็นคือ การกระทำของพรรคร่วมรัฐบาลที่เตรียมเสนอร่างกฎหมายของตนเองเข้ามา วันนี้ที่เราต้องการเห็น ความจริงใจในการกระจายอำนาจจากพรรคแกนนำรัฐบาล

นายประเสริฐ กล่าวในช่วงท้ายว่า ทุก พ.ร.บ.จะต้องมีคณะกรรมการกลั่นกรองและดูหลายขั้นตอน ในฐานะรัฐบาลจะรับเรื่องนี้ไปดูอีกทาง หากมีความสำคัญเป็นประโยชน์ต่อพี่น้องประชาชนโดยส่วนมาก เราก็ยินดี