ศปช. กางบทเรียนน้ำท่วมเชียงใหม่-เชียงราย ยกเป็นโมเดลป้องกันน้ำท่วม
ศปช. กางบทเรียนน้ำท่วมเชียงใหม่-เชียงราย ยกเป็นโมเดลป้องกันน้ำท่วม ยัน ไม่ใช่การบริหารผิดพลาด เป็นเหตุไม่เคยเกิดขึ้น ย้ำ น้ำไม่ท่วมกรุงเทพฯ แน่นอน มอบ ก.เกษตรฯ ทำแผนฟื้นฟูพืชผลครอบคลุมทั้งปี
นายภูมิธรรม เวชยชัย รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม ในฐานะผู้อำนวยการศูนย์ปฏิบัติการช่วยเหลือผู้ประสบอุทกภัย วาตภัย และดินโคลนถล่ม (ศปช.) แถลงผลการประชุมว่า ที่ประชุมมีการประมวลวิเคราะห์สถานการณ์ร่วมกัน โดยประชุมร่วมกับศูนย์บัญชาการส่วนหน้าเชียงราย และเชียงใหม่ ซึ่งได้แจ้งประเด็นต่าง ๆ 5 ข้อสำคัญ คือ
1.แจ้งว่าน้ำท่วม อ.เมือง จ.เชียงใหม่ ครั้งนี้ เกิดจากฝนตกหนักวันที่ 3-4 ตุลาคม ในพื้นที่ อ.เชียงดาว อ.แม่ริม ซึ่งฝนตกมากที่สุด ตามสถิติถือว่าหลายร้อยปีจะเกิดขึ้นครั้งหนึ่ง ซึ่งครั้งนี้ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน รวมถึงเหตุอุทกภัยที่ อ.แม่สาย ก็ไม่เคยเกิดดินโคลนถล่ม ครั้งนี้ถือว่าเหตุการณ์ใหญ่มาก ไม่ใช่ความผิดพลาดของหน่วยราชการหรือการบริหารจัดการ ยืนยันว่าเรื่องนี้ไม่เคยอยู่ในวิถีที่ควรจะเกิด แต่เกิดจากสภาวะโลกร้อน จึงต้องรับไว้เป็นบทเรียน โดยต้องสร้าง 2 โมเดล คือ โมเดลที่เชียงใหม่ และโมเดลที่เชียงราย
2.เหตุการณ์น้ำล้นตลิ่งเมื่อน้ำมาถึง อ.เมืองเชียงใหม่ ต้องสร้างระบบป้องกันเมืองด้วยเขื่อนขนาดเล็ก โดยขอให้กระทรวงมหาดไทย และ จ.เชียงใหม่ ไปดูเรื่องนี้
3.น้ำจาก อ.เชียงดาว มาถึง อ.เมืองเชียงใหม่ ใช้เวลา 30 ชั่วโมง อ.แม่แตง 6 ชั่วโมง และ อ.แม่ริม 6 ชั่วโมง ซึ่งการเดินทางของน้ำค่อนข้างยาว แสดงให้เห็นว่าลำน้ำปิงตื้นเขินคดเคี้ยวมาก เกิดจากธรรมชาติ และการบุกรุก จึงให้กรมโยธาธิการ กรมเจ้าท่า และกรมปกครองส่วนท้องถิ่น ศึกษาหาทางแก้ไขเรื่องเส้นทางน้ำเพื่อให้เกิดการระบายมากขึ้น
4.ฝนที่ตกถึง 5 วันในลุ่มน้ำปิง และพื้นที่ป่าของอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช และเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า รวม 14 แห่ง ในฐานะที่เป็นลุ่มน้ำชั้น 1A ชั้น 1B แต่ไม่สามารถซับน้ำได้ดีเหมือนในอดีต และมีการทำกินในพื้นที่ไม่ถูกต้อง 5% จึงให้กรมอุทยานฯ และกระทรวงมหาดไทย ฟื้นฟูป่าต้นน้ำอย่างจริงจัง
5.เรื่องที่เกิดขึ้นทั้งหมด เป็นเรื่องที่ต้องเข้าใจภูมิประเทศตลอดจนโครงสร้างสังคมของผู้ที่เกี่ยวข้องทั้งหมด จึงให้ นายปลอดประสพ สุรัสวดี ที่ปรึกษา ศปช. พิจารณาศึกษาดูว่ามีคณะกรรมการอะไรบ้าง ซึ่งจะดูทั้งแผนระยะยาว และเฉพาะหน้า โดยให้เตรียมการให้เสร็จภายใน 3 เดือน ป้องกันไม่ให้เกิดขึ้นอีก หรือแก้ไขได้อย่างเหมาะสม
จากการประชุมพบว่า พื้นที่ต่าง ๆ ระดับฟื้นฟูได้ดีขึ้นตามลำดับ ผลกระทบแม่สาย 753 หลังดอกฟื้นฟูได้แล้ว 418 หลัง หรือคิดเป็น 56% และส่วนที่เหลือจะเร่งให้ความมั่นใจว่าภายในวันที่ 31 ต.ค.จะให้กลับคืนสู่สภาพปกติโดยเร็วที่สุด
นายภูมิธรรม กล่าวอีกว่า การบริหารจัดการน้ำขณะนี้ยืนยันได้ว่าน้ำไม่ท่วมกรุงเทพฯ แน่นอน ต้องช่วยกันสร้างความเชื่อมั่น เพราะฝนค่อย ๆ หยุดตกแล้ว ปริมาณน้ำในเขื่อนเจ้าพระยา และเขื่อนภูมิพล ก็สามารถรองรับน้ำได้ เราจัดความสมดุลในการระบายน้ำเพื่อไม่ให้น้ำขังพื้นที่ส่วนบนของเขื่อนมากเกินไป ขณะเดียวกันก็ปล่อยน้ำให้พอดีเพื่อไม่ให้เกิดปัญหาน้ำท่วมหรือจังหวัดที่อยู่ใต้เขื่อนมากเกินไป แต่พื้นที่ริมน้ำ และพื้นที่ลุ่มต่ำเป็นพื้นที่ที่ท่วมอยู่แล้ว ไม่ใช่เหตุการณ์พิเศษเหมือนปี 54
ส่วนเรื่องสัตว์ป่า และเรื่องช้างที่เลี้ยงปางที่แม่แตง ได้จัดการอย่างดีที่สุด มีอาหารพระราชทานเพียงพอในการดูแลช้าง สิ่งที่เกิดขึ้นเป็นปัญหาเร่งด่วนมีช้าง 9 เชือกที่มีความเครียดดุร้ายจึงล่ามโซ่ไว้ และสูญเสียไปบ้างเข้าใจว่า 2 เชือก แต่ที่เหลือร้อยกว่าเชือกทั้งหมดอยู่ในที่ปลอดภัย
นอกจากนี้ ที่ประชุมยังเสนอให้มีการฟื้นฟูอาชีพ และผลิตภัณฑ์ที่ได้รับผลกระทบ จึงประสานกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ โดยจะเสนอแก้ปัญหาต่าง ๆ หลังจากนี้เป็นลักษณะการฟื้นฟูพื้นที่การเกษตร ซึ่งกรมบัญชีกลาง สำนักงบประมาณ สำนักปลัดสำนักนายกฯ และกฤษฎีกา ช่วยกันพิจารณาความเหมาะสมของค่าใช้จ่ายที่จะเกิดขึ้น โดยมอบให้กระทรวงเกษตรฯ เป็นต้นเรื่องในการพิจารณา โดยขอให้มองเป็นสองส่วนคือส่วนที่เป็นแผนตลอดทั้งปี และแผนเฉพาะหน้า